Roshal Archive anlamına gelen RAR, bilgisayarlarda kullanılan bir dosya sıkıştırma programıdır. İlk olarak Eugene Roshal tarafından kullanılan RAR, WinRAR programı ile tüm dünyaya duyurulmuştur. WinRAR yazılımı aracılığıyla sıkıştırılan her dosya ve veri “.rar” uzantısını almaktadır. Bu sıkıştırmanın ne amaçla kullanıldığını ise şu şekilde özetleyebiliriz; Elinizde oldukça yüksek boyutta bir veri ve dosya bulunduğunu varsayalım. Bu dosyayı oldukça hızlı ve kolay bir şekilde aktarmak istediğinizi düşünün. Normal şartlarda bu işlemleri yapmak oldukça zordur. WinRAR, RAR sistemi ile dosyaların sıkıştırılıp boyutunun küçülmesine olanak sağlamakta.
RAR Nedir sorusunun yanıtını bu yazımız içerisinde tüm ayrıntıları ile beraber vereceğiz. İnternet sitesi tasarımı ile ilgilenen işletmemiz başta dosyaları taşıma, kopyalama ve sıkıştırma işlemleri için RAR yazılımından destek almakta. Tamamen sıkıştırılmış dosyalar orijinal dosyalarına göre daha hızlı ve daha kolay bir şekilde aktarılmaktadır. Dosyanın sıkıştırılması ile beraber boyutlarında büyük oranda düşüş meydana gelmektedir. RAR ile sadece bir dosya ya da veriyi sıkıştırma gibi bir durumunuz yoktur. Bir klasör içerisinde istediğiniz kadar veri ve belgeyi toplayarak sıkıştırabilirsiniz. Tek bir dosya aynı zamanda sizlere büyük kolaylıklar sağlamaktadır.
RAR Dosyası Nasıl Yaratılır?
RAR dosyası oluşturmak için öncelikle RAR dosya formatı oluşturan bir yazılıma ihtiyacınız olacaktır. Piyasalar içerisinde dosya sıkıştırma üzerine ücretli ve ücretsiz birçok yazılım bulunmaktadır. WinRAR bu programlar içerisinde en sık ve en yaygın olanıdır. Windows işletim sistemine sahip bir bilgisayarda oldukça kolay bir şekilde bilgisayarlarınıza yükleyerek bu yazılımı kullanabilirsiniz. Programı WinRAR internet sitesinden oldukça kolay bir şekilde indirebilirsiniz.
Tasarım işleri ile uğraşan kişilerce de tercih eden bu yazılımı yukarıda belirtmiş olduğumuz internet sitesi üzerinden oldukça kolay bir şekilde indirebilirsiniz. Program kurulumundan sonra sıkıştırmak istediğiniz klasör ya da dosyaya sağ tık yaptığınızda “Arşive Ekle” şeklinde bir seçenek çıktığını göreceksiniz. Burada sizlere sıkıştırılmış dosyanın yeni adı, saklanacağı yer gibi ufak detaylar istenecektir. Gerekli talepleri yerine getirdikten sonra dosyanın boyutuna göre birkaç dakika içerisinde sıkıştırıldığını göreceksiniz. Hatta sıkıştırmak istediğiniz dosya ya da klasöre sağ tıklayıp “Sıkıştır ve E-Posta Gönder” dediğinizde sıkıştırma işleminden sonra istediğiniz mail adresine otomatik olarak gönderilmesini sağlayabilirsiniz.
RAR Dosyası Nasıl Açılır?
Web Dizayn yaparken bizlerin de çok sık RAR dosyalarından destek aldığını dile getirmiştik. Herhangi bir yerden elinize RAR dosyası geçmiş olabilir. Önceden sıkıştırılmış bir arşiv dosyasını nasıl açabileceğinizi de sizlere bu yazıda sunmaya çalışacağız. RAR dosyasını açmak, sıkıştırmaktan daha kolaydır. Arşiv dosyasına sağ tıkladığınızda karşınıza çıkan seçeneklerin ne anlama geldikleri şu şekildedir;
- Dosyaları Çıkart: Web Sitesi üzerinden indirmiş olduğunuz RAR dosyasına sağ tıkladığınızda “Dosyaları Çıkart” şeklinde bir seçenek olduğunu göreceksiniz. Bu seçeneğe tıkladığınızda arşiv dosyalarının hangi klasöre çıkartılmak isteneceği sorulacaktır.
- Buraya Çıkart: Websitesi üzerinden indirmiş olduğunuz RAR dosyasına sağ tıkladığınızda “Buraya Çıkart” şeklinde bir seçenek olduğunu göreceksiniz. Bu seçenek, RAR dosyasının bulunduğu klasöre, sahip olduğu klasör adı ile arşivden çıkarılmasını sağlar.
- Buraya Çıkart “Klasör İsmi“: İnternet sitesi tasarım işlemleri yaparken bizim de bilgisayarımızda onlarda dosya, klasör ve sıkıştırılmış dosya bulunuyor. Bilgisayarınızda çok fazla klasör ve dosya bulunduğunda arşivden dosya çıkarmak istemeyebilirsiniz. Arşivde yer alan dosya adının farklı bir dosya ile isim olarak karışmaması için bu seçenek üzerinden dosyasının arşivden çıkarılmasını sağlayabilirsiniz.
RAR Dosyası Nasıl Bölünür?
Bazı özel işlerimizde yüksek boyutlu dosyaları DVD, CD ya da USB Belleklere atamazsınız. Bu gibi durumlarda dosyaların boyutunu düşürmek isteyeceksiniz. Elinizde 12, 13 GB bir veri olduğunu varsayalım. Bu veriyi 8 GB’lık bir USB belleğe atmak istediğinizde dosya sıkıştırma yazılımlarından destek almak isteyeceksiniz. Bu durumu şu şekilde yapabilirsiniz; 12 GB veriyi 2’ye bölüp 4’e 4 olacak şekilde Flash Diske atabilirsiniz. Dosya bölme işlemi sırasında bir bölüm varken diğer bölüm elinizde olmadığında maalesef sorun yaşayabilirsiniz.
Elinizde bulunan dosyaya sağ tık yapıp arşive ekle dediğinizde gelen seçenekler arasında “Ciltlere Böl” şeklinde bir alan çıkacaktır. Bu bölüme tıkladığınızda elinizdeki veri ciltlere bölünmüş bir şekilde CD ve DVD’ler içerisine yazıldığını göreceksiniz.
RAR Şifresi Nasıl Kırılır?
RAR dosyaları WinRAR aracılığı ile şifrelenebilmektedir. Güvenlik bakımından oldukça iyi olan bu özellik bazen sizler için sorun olabilir. Elinizde şifreli halde bulunan bir RAR dosyasının şifresini kırmak isteyebilirsiniz. RAR sistemi tamamen kendisine özgü bir şifreleme sistemi kullanmaktadır. Bu da RAR dosyalarındaki şifrelerin kırılmasının önüne geçebiliyor. Örneğin sizler için oldukça önemli olan belgeleri RAR haline getirip şifrelediniz. Şifreyi unutmanız durumunda şifre kırma işlemini Brute-Force gibi yazılımlarla yapmanız gerekiyor. RAR şifreniz basit ise bu yazılımlar şifrenizi oldukça kolay bir şekilde tahmin edebilir. Ama zor ve karmaşık bir şifreniz varsa bu yazılımların da çaresiz kaldıklarını görebilirsiniz. Bu nedenle hiçbir yazılım sizlere %100 garanti veremez.
RAR ve ZİP Arasındaki Farklar Nelerdir?
Biçimli sıkıştırma ve arşivleme konusunda kullanılan ZİP, RAR dosyası ile sıklıkla karıştırılmaktadır. Bazen web tasarım yaparken bizlerin de kullandığı ZİP ile ilgili bir karşılaştırma yapmak istiyoruz. RAR ve ZİP arasındaki farklar;
Performans: RAR, ZİP yazılımına nazaran dosyaları daha yüksek boyutta sıkıştırabilmektedir. Zip’e göre daha iyi bir seçenek olan RAR, verileri oldukça hızlı ve düşük boyutta sıkıştırabilmektedir.
Popülerlik: Bizim ülkemizde WinRAR oldukça popülerdir. Ancak; ZİP dünya üzerindeki en popüler sıkıştırma uygulamasıdır. ZİP formatı RAR formatından daha önce hayata geçirildiği için dünya üzerinde oldukça iyi bir popülerliğe sahiptir.
Yazılım: Web Sayfası Tasarım işleri yani yazılım konusuna girmek istediğimizde ZİP’in bir adım daha önde olduğunu görüyoruz. ZİP; açık kaynak olarak geliştirildiği için ticari ve birçok kitaplık içerisinde yer alıyor. Bu nedenle MacOS ve Windows içerisinde oldukça stabil olarak çalışıyor. Ancak; RAR dosyasının yazılımında WinRAR gibi üçüncü parti yazılımlara ihtiyaç duyarsınız. MacOS gibi işletim sistemlerinde WinRAR desteği de bulunmamaktadır.
Sıkıştırma Hızı: ZİP, RAR ile karşılaştırıldığında depolama ve sıkıştırma için daha az bir karmaşık yapı kullanır. ZİP eski bir sistem olmasından dolayı sıkıştırma hızının uzun sürdüğü görülmüştür. Bu gibi durumlar göz önüne alındığında RAR sisteminin hem güvenilir hem de verimli olduğunu söyleyebiliriz.
Güvenlik: Web Sayfası güvenliğinde olduğu gibi dosya sıkıştırma yazılımlarında da güvenlik oldukça ön plana çıkmaktadır. RAR ile sıkıştırma yaparken WinRAR kullandığınızda sıkıştırılmış klasörlerine istediğiniz gibi şifreler koyabilirsiniz. AES-128 bit şifreleme ile yapılan bu işlem RAR dosyasının oldukça güvenli olduğunu göstermektedir. ZİP sisteminde ise herhangi bir şifreleme kullanılmamaktadır. Bu nedenle RAR formatına göre ZİP’in daha az güvenilir olduğunu söyleyebiliriz.
Yukarıda verdiğimiz bilgilere nazaran dosya sıkıştırma uygulaması olarak RAR ve ZİP arasında bir tercih yapabilirsiniz.